การกำหนด Feature Type กับความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กับ มาตราส่วนของแผนที่ฐาน
ภายหลังที่อ่านบทความ “ระบบ GIS ระบบข้อมูลที่เชื่อมโยงกับค่าพิกัด ?” ทำให้รู้จักคำว่า Feature Type ซึ่งประกอบด้วย Point Line Area/Polygon และ 3D อย่างไรก็ตาม เมื่อใช้โปรแกรมระบบ GIS การกำหนดประเภทของ Feature เราจะคุ้นเคยเพียง Feature : Point Line Area/Polygon สำหรับ Feature ที่เป็น 3D เป็นเพียงลักษณะข้อมูลที่บอกความสูงต่ำซึ่งในระบบ GIS แล้วโดยปกติจะเก็บค่าในข้อมูลไว้ที่ตางรางข้อมูล Attribute Table
ในการกำหนดประเภท Feature ในโปรแกรมระบบ GIS จะเริ่มที่การสร้างชั้นข้อมูล โดยจะต้องกำหนดว่าชั้นข้อมูลใหม่จะเป็น Feature ประเภทไหน
วิธีกำหนดประเภท Feature ให้ถูกต้องตามหลักการควรพิจารณาดังนี้
1. มาตราส่วนของแผนที่ฐาน (Base Map) ซึ่งปกติขนาดของมาตราส่วนจะขึ้นอยู่กับการประยุกต์ใช้งาน เช่น การใช้งานระบบ GIS เพื่อการจัดเก็บภาษีโรงเรือนและที่ดิน เพื่อการขออนุญาตปลูกสร้างอาคารตามกฎหมายผังเมืองรวม เพื่อการวิเคราะห์พื้นที่เหมาะสมสำหรับการทิ้งขยะ ควรจะใช้แผนที่ฐานมาตราส่วนแตกต่างกันไป
2. ขนาดของปรากฏการณ์หรือวัตถุที่เล็กที่สุดที่ต้องการสร้างชั้นข้อมูล
ตัวอย่างการกำหนด Feature Type ของชั้นข้อมูลอาคารที่ต้องการนำไปใช้ประโยชน์ที่ต่างกัน 2 กรณี คือ
1) การใช้งานระบบ GIS เพื่อการจัดเก็บภาษีโรงเรือนและที่ดิน
2) การใช้งานระบบ GIS เพื่อการขออนุญาตปลูกสร้างอาคารตามกฎหมายผังเมืองรวม
จะพบว่ามีเงื่อนไขการกำหนดประเภท Feature ดังนี้
- ปกติในเขตเมืองอาคารที่มีขนาดที่เล็กที่สุดจะ กว้าง x ยาว = 4 ม. X 6 ม.
- การใช้งานระบบ GIS เพื่อการจัดเก็บภาษีโรงเรือนและที่ดิน ต้องการชี้เป้าอาคารหรือโรงเรือนที่ต้องจัดเก็บภาษีทุกอาคารให้แม่นยำไม่ผิดอาคาร จำเป็นต้องกำหนดชั้นข้อมูลอาคารให้มี Feature Type เป็น Polygon บนแผนที่ฐานมาตรส่วน 1 : 1000 หรือมาตราส่วนที่ใหญ่กว่า
เนื่องจากอาคารที่มีขนาดเล็กที่สุดกว้าง 4 เมตร หากการวาดแผนที่อาคารโดยใช้ลายเส้นที่หน้า 0.5 มิลลิเมตร วาดผนังอาคาร 2 ด้านคือ 2 เส้น ลายเส้นจะหนา 1 มิลลิเมตร
เมื่อใช้.....แผนที่มาตรส่วน 1 : 1000 จะมีขนาดหนาในพื้นที่โลกเท่ากับ 1000 มิลลิเมตร หรือ 1 เมตร
แต่ถ้าใช้.....แผนที่ฐานมาตราส่วนที่เล็กกว่า เช่น 1 : 4000 เมื่อวาดผนังอาคาร 2 ด้าน (ลายเส้นที่หน้า 0.5 มิลลิเมตร 2 เส้น) จะมีขนาดหนาในพื้นที่โลกเท่ากับ 4000 มิลลิเมตร หรือ 4 เมตร ซึ่งเท่ากับขนาดของอาคารที่มีขนาดเล็กที่สุดกว้าง 4 เมตรซึ่งไม่สามารถสร้างชั้นข้อมูลอาคารเป็น Polygon ได้
- การใช้งานระบบ GIS เพื่อการขออนุญาตปลูกสร้างอาคารตามกฎหมายผังเมืองรวมต้องการชี้เป้าอาคารที่อยู่ในขอบเขตโซนการใช้ประโยชน์ที่ดินตามประเภทของผังเมืองรวมเท่านั้น เราสามารถกำหนด Feature Type เป็น Point ได้ โดยแผนที่ฐานอาจจะไม่จำเป็นต้องใช้แผนที่มาตรา 1 : 1000 อาจจะใช้แผนที่ มาตราส่วน 1 : 4000 หรือมาตราส่วนที่เล็กกว่าก็ได้ เพียงแต่ต้องสามารถแสดงข้อมูลขอบถนน ทางน้ำหรือแนวอ้างอิงอื่นใดที่สามารถแสดงขอบเขตโซนการใช้ประโยชน์ที่ดินตามประเภทของผังเมืองรวมได้
